Vandaag heb ik, na twintig jaar geleden te zijn afgestudeerd als RA, de accountantseed afgelegd. Ik ben nu een beëdigd accountant. Deze beëdiging deed ik in het bijzijn van 18 collega’s ten overstaan van een medewerkster van het NBA en was gefaciliteerd door een branche organisatie uit Zwolle die als gastheer optrad voor een aansluitend informatieve presentatie.
‘Ik ben mij ervan bewust dat ik als accountant dien te handelen in het algemeen belang. Ik oefen mijn beroep uit met een professioneel-kritische instelling. In de uitoefening van mijn beroep als accountant laat ik mij leiden door fundamentele beginselen van integriteit, objectiviteit, vakbekwaamheid en zorgvuldigheid en vertrouwelijkheid. Ik houd mij aan de wetten en regelgeving die op mijn beroep van toepassing zijn. Mijn professionaliteit brengt met zich mee dat ik geen handelingen verricht waarvan ik weet of behoor te weten dat die het accountantsberoep in diskrediet kunnen brengen. Zo waarlijk helpe mij God almachtig/dat beloof/dat verklaar ik.’

Na afloop was er gelegenheid om een presentatie bij te wonen van deze branche organisatie om in een co-creatie procesoptimalisatie, meer advies, innovatie, specialisatie en onderscheidend klantbenadering te realiseren. Een nobel streven en je zou verwachten dat de accountants die zojuist de eed hadden afgelegd in hun streven naar kennis onderhoud op grond van hun vakbekwaamheid zouden blijven. Helaas vertrokken 14 deelnemers en masse direct. Klaarblijkelijk zijn zij al voldoende geëquipeerd om zelfstandig veranderingen in hun praktijk te implementeren. Al deden zij het niet voor de kennis, op zijn minst hadden zij als blijk van dank de presentatie van de gastheer kunnen bijwonen. Deze dankbaarheid was overigens eenzijdig.

Bij het betreden van de zaal werd ik aangesproken door een onbekende man. Hij vroeg mij of ik Marcel Spoelstra was. Hetgeen ik bevestigde en beantwoorde met de opmerking dat klaarblijkelijk mijn reputatie mij vooruit is gesneld. De vraagsteller bleek de gastheer te zijn die mij beleefd verzocht om vooral niet mijn mening te uiten tijdens de aansluitende presentatie. Hij was duidelijk geinstrueerd door het hoofdkantoor die een vooruitziende blik had van hetgeen moest komen De presentatie die daarop volgde was helaas inspiratie- en visieloos. Ik moest mij inderdaad inhouden. Het concept dat onthuld werd, was dat deelnemers samenwerken in workshops met intervisie. Intervisie is een zelfhulpmethode waarmee collega’s elkaar helpen om beter te worden in hun werk. Dit gebeurt meestal groepsverband. De leden van de groep komen op vrijwillige en gelijkwaardige basis regelmatig samen. De begeleiding is beperkt omdat de organisatie zelf niet pretendeert een antwoord te hebben op prangende zaken. Opvallend want als er iets is waar kleine accountantskantoren dringend behoefte aan hebben is visie en inspiratie.

Gebrek aan visie en inspiratie ben ik eerder dit jaar tegen gekomen bij een branche organisatie uit Nieuwegein. Op de laatste kleine kantorendag was een middagsessie ingeruimd om in kleine groepjes te brainstormen over de ontwikkelingen in accountancy en hoe deze organisatie daarin kon ondersteunen. Onbegrijpelijk, want de deelnemers moeten de organisatie niet inspireren maar juist omgekeerd! Natuurlijk kon ik daar mijn eigenzinnige mening niet onder stoelen of banken steken. In een klein gezelschap vond ik een luisterend oor.

‘If you are working on something exiciting that you really care about, you don’t have to be pushed. The vision pulls you’ aldus Steve Jobs. Dat beschrijft precies het probleem waarin accountancy in Nederland verkeert. Branche organisaties verbloemen niet eens meer dat ze geen visie hebben. Seminars fungeren niet langer als inspiratiebron of kennisoverdracht maar zijn een onderdeel van hun verdienmodel. Geen wonder dat de interesse voor dit soort events tanend is. Hoe anders heb ik in het buitenland mogen ervaren. Gelukkig heb ik daar wel inspiratie en kennis opgedaan. Die deel ik graag net als zij.