De NBA is bezig met een ambitieus plan om het vertrouwen in accountancy te verbeteren. Een nobel streven. Naast een reclame offensief, Nederland rekent op zijn accountants, hebben zij voorgeschreven dat accountants naar een verplichte cursus over fraude moeten gaan. Deze maatregelen moet er toe leiden dat de kwaliteit van de dienstverlening nog beter zal worden en wat automatisch zou moeten resulteren in het herstel van vertrouwen in het beroep.
Tijdens deze cursus werd ons geleerd dat wij nog meer als speurhond moeten optreden. Diverse voorbeelden passeerden de sheets op het scherm. Allerlei onderhoudende discussies werden gevoerd. Het object van controle is steeds meer de client. En deze controle is door vergaande regelgeving, denk aan NOCLAR, WWFT en HT, ook meer van toepassing bij samenstelopdrachten.

Een week later ben ik weer op studiereis ditmaal in Australië. Ik bezocht een seminar georganiseerd door een denktank van innovatieve accountants en advocaten. En het opvallende is dat zij hetzelfde doel hebben: Hoe kunnen wij het vertrouwen in de beroepsgroep herstellen en tegelijk de dienstverlening toekomstbestendig maken als antwoord op digitale ontwikkelingen? 

Maar anders dan in Nederland houden zij de beroepsgroep zelf een spiegel voor. Zij zijn van mening dat het herstel van vertrouwen, de vermindering van de werkdruk en wijziging van de partnerbeloning begint bij het afschaffen van uurtje factuurtje. Tijdschrijven als basis voor facturatie is namelijk zelf een fraude risico! Zoals alle accountants weten bestaat de fraude driehoek uit drie elementen; motief, gelegenheid en instelling. Door het huidige verdienmodel en de grote werkdruk bestaat de verleiding (te) veel tijd te schrijven op of te verschuiven tussen clienten. Men weet niet beter en bovendien deelt men de gedachte dat iedereen het altijd al zo doet. Het verschaffen van een urenspecificatie bij een factuur geeft een vals gevoel van vertrouwen en is zelfs een vorm van misleiding. Want iedereen, accountants en ook clienten, weten dat tijdregistratie niet betrouwbaar is. Dat maakt tijdschrijven tot een tumor in accountancy die het vertrouwen in de dienstverlening vanaf de start ondermijnt ongeacht de kwalitatief geleverde dienst.

Hoe dit nu op te lossen? Wachten we tot een kantoor omvalt wanneer deze fraude publiekelijk aan het licht komt? Denk aan de film met Tom Cruise in The Firm. In de lijn van extra toezicht en activiteiten door het NBA en brancheorganisaties (SRA, Fiscount, NOVAA, Fullfinance, Auxilium zijn er meer?) stel ik daarom voor een nieuwe verplichte richtlijn uit te vaardigen voor kantoren. Namelijk dat alle uurstaten moeten worden gecontroleerd. Deze audit moet tijdens de jaarlijkse verplichte kantoorreview en vierjaarlijkse collegiale toetsingen worden meegenomen. De uitkomsten kunnen worden gepresenteerd in een jaarlijks rapport met “naming en shaming”. Dat zal absoluut het vertrouwen van het maatschappelijk verkeer doen herstellen. Bovendien levert het extra declarabel auditwerk op voor de eerder genoemde organisaties. De aan controle onderworpen kantoren verdienen immers genoeg om dit te kunnen bekostigen en omdat alle uurstaten rekenkundig juist zijn, zullen er geen significatie aangelegenheden worden geconstateerd. Met andere woorden iedereen happy! Hopelijk ziet u de ironie in mijn betoog. 

Maar over een ding ben ik wel serieus. Het medicijn voor herstel aan vertrouwen in accountancy is Value Pricing. Hier heb ik al tientallen blogs over geschreven en deze gebundeld in twee boeken. Gelukkig zie ik een beweging in Nederland dat hier voorzichtig over gesproken wordt. Maar helaas vanuit een verkeerd financieel motief: meer winstmaken. De ontwikkeling van Value Pricing 2.0 is gericht op het bouwen van relatie met de client waarbij hij de gewenste dienstverlening krijgt tegen een prijs die hij het waard vindt. Tijdens de Australische seminar is gezamenlijk een blauwdruk getekend (letterlijk!). De kern is: verbondenheid, snelheid en keuzemogelijkheid. Hoe dat eruit ziet zal ik in de komende blogs uitleggen.